Congreso de saúde colectiva en Brasil defende política de redución de agrotóxicos
Publicado en 28/07/2018 – 19:08 Por Akemi Nitahara | Reporteiro da Axencia Brasil

A Asociación Brasileira de Saúde Colectiva (Abrasco) lanzou hoxe (28), durante a 12ª edición do congreso da entidade, un dossiê atualizado sobre o uso de agrotóxicos no país. Denominado Dossiê Científico e Técnico contra o Proxecto de Lei do Veleno (PL 6.299/2002) e a favor da proposta que institúe a Política Nacional de Redución de Agrotóxicos (Pnara), o documento foi producido pola Abrasco e pola Asociación Brasileira de Agroecologia (ABA), en medio ás discusións sobre o proxecto aprobado na comisión especial da Cámara dos Deputados o día 26 de xuño.
De acordo co vicepresidente da ABA, Paulo Petersen, o dossiê reúne documentos relacionados aos dous proxectos. “Compilamos un conxunto de manifestacións de institucións académicas e públicas, da sociedade civil e internacionais, como a ONU, e fixemos un comentario xeral. El referenda, a partir de organizacións científicas, manifestacións científicas, mais que están influenciando a arena política”.
O presidente da Asociación Brasileira de Agroecologia, Paulo Petersen tras lanzamento da actualización do dossiê contra os agrotóxicos no 12º Congreso Brasileiro de Saúde Colectiva, na Fiocruz.
Paulo Petersem, presidente da Asociación Brasileira de Agroecologia – Tomaz Silva/Axencia Brasil
Conforme Paulo Petersen, o chamado PL do Agrotóxico muda a lexislación anterior, de 1989, tirando as posibilidades de regulación pública na área de liberação de novos produtos e na identificación e comunicación, “de modo a tornar aínda máis oculto os efectos dos agrotóxicos sobre a saúde colectiva e sobre o medio ambiente”.
Polo proxecto, a liberação de novos agrotóxicos deixaría de pasar pola Anvisa, Ministerio da Saúde e Ibama, que avalían os riscos á saúde ambiental e á saúde pública, e pasaría a ter unha predominância do Ministerio da Agricultura, que ten unha perspectiva moi máis económica. Tamén substitúe o termo “agrotóxico” por “pesticida” ou “defensivos agrícolas”.
“O principio da precaución, que debe prevalecer no uso do coñecemento científico para liberação de produtos e certas tecnoloxías sobre a natureza, vai sendo comprometido. Na verdade, é un grande desmonte da unha lexislación anterior que está funcionando e é unha referencia internacional. O discurso de que estamos modernizando, desburocratizando, vai a contramán de toda unha discusión na sociedade, na academia e no mundo”.
O dossiê contén manifestacións contrarias á flexibilização no uso dos agrotóxicos de institucións como o Instituto Nacional do Cancro (Inca), Axencia Nacional de Vixilancia Sanitaria (Anvisa), Sociedade Brasileira para o Progreso da Ciencia (SBPC) e Organización das Nacións Unidas para a Alimentación e Agricultura (FAO).
Pescudador da Abrasco e profesor da Escola Nacional de Saúde Pública da Fiocruz, Marcelo Firpo afirmou que a discusión debe ser feita en torno ao que é realmente relevante para o país.
“Sen dúbida, o progreso económico, o desenvolvemento da economía, o pagamento das débedas públicas e a redución do déficit da balanza comercial son relevantes. Mais cal é o prezo diso diante da morte e da doenza de nenos, mozos, adultos, vellos e traballadores, que morren en función de sustancias perigosa”“, cuestionou Firpo.
O pescudador da Asociación Brasileira de Saúde Colectiva (Abrasco), Marcelo Firpo tras lanzamento da actualización do dossiê contra os agrotóxicos no 12º Congreso Brasileiro de Saúde Colectiva, na Fiocruz.
Marcelo Firpo, pescudador da Abrasco – Tomaz Silva/Axencia Brasil
Segundo el, as mudanzas propostas na regulamentación dos agrotóxicos representan un retroceso no proceso civilizatório, na garantía da saúde e da vida dos cidadáns. “É preciso esclarecer a sociedade o valor e os efectos para a vida das persoas, das familias e para o sistema de saúde no transcurso do uso excesivo e que tornou o Brasil o maior consumidor mundial de agrotóxicos”, engadiu.
A favor dos agrotóxicos
Entidades favorábeis á maior flexibilização para os agrotóxicos no país chaman o proxecto de “Lei do Alimento máis Seguro”. O Sindicato Nacional da Industria de produtos para Defensa Vexetal (Sindiveg) e a Asociación Nacional de Defensa Vexetal (ANDEF) divulgaron nota en que contestan a información de que o Brasil sería o maior consumidor de agrotóxicos do mundo.
De acordo con datos da FAO e da consultoria Phillips McDougall, o Brasil é o 13º país en uso defensivo agrícola por cantidade de produto agrícola producido. Italia, Francia, España, Alemaña, Inglaterra, Polônia, Xapón, Corea, Australia, Canadá, Arxentina e Estados Unidos se utilizan de máis defensivos que o Brasil.
Segundo esas entidades, o “Brasil “ un dos maiores produtores agrícolas mundiais “ consegue facer uso racional de defensivos agrícolas e producir moito máis usando unha cantidade menor de defensivos que países considerados de primeiro mundo, mesmo en condicións climáticas que favorecen a incidência de pragas e tendo múltiples colleitas ao longo do ano, o que non acontece en países de clima aderezado”.
Sobre o PL 6.299, a nota di que a alteración “non exclúe o rigor científico e a transparencia no proceso de rexistros, que son esenciais para seguranza e desenvolvemento da industria nacional”. Afirma aínda que “modernizar a lexislación non significa flexibilizar ou facilitar o rexistro de defensivos agrícolas, mais si incluír criterios obxectivos na avaliación, respectando metodologias científicas, que aseguren a competitividade da agricultura brasileira”.
Nota Técnica do Ministerio da Agricultura, Pecuária e Abastecemento revela que, “moitas veces”, o debate sobre o uso de sustancias químicas “teñen pouco embasamento científico”. “A filosofía de risco cero non é adecuada, pois mesmo unha sustancia que aparentemente sexa segura, como a auga, cando consumida en cantidade esaxerada pode levar a risco de vida”, di a nota do Ministerio.
“Nese sentido, os pesticidas son ferramentas esenciais á produción agrícola brasileira e ao mantemento do seu alto nivel produtivo. A necesidade do uso desas ferramentas torna aínda máis evidente súa utilización de forma correcta, segundo as orientacións estabelecidas por ocasión do rexistro do produto, no sentido de minimizar posíbeis riscos de súa utilización”, defende a carpeta. Conforme o ministerio, as mudanzas son para modernizar os termos e procedementos, incluíndo o aumento das multas, de R$ 19 mil reais para até R$ 2 millóns, no caso de incumprimento da lexislación.
Segundo os datos preliminares do Censo Agropecuário 2017, divulgado xoves (26) polo Instituto Brasileiro de Xeografía e Estatística (IBGE), 1.681.001 produtores rurais utilizaron agrotóxicos o ano pasado, representando un aumento do 20,4% en relación a 2006.
O 12º Congreso Brasileiro de Saúde Colectiva, o Abrascão 2018, termina mañá (29), no campus de Manguinhos da Fundación Oswaldo Cruz (Fiocruz).