Descartados desde hai tempo, os oligonucleótidos antisentido comezan a dar froitos espectaculares en trastornos neurológicos.

Un oligonucleótido antisentido é unha cadea de entre 13 e 25 nucleótidos que ten unha secuencia de bases complementaria dun fragmento de ARN mensaxeiro. Obtense artificialmente no laboratorio e empregase coma axente terapéutico en enfermidades de orixe xenética, ou ben para estudar a función dun xen concreto.

Os oligonucleótidos antisentido son cadeas curtas de ADN ou ARN que foron concibidas para unirse a determinados fragmentos de ARN e reparar así a síntese de proteínas defectuosas que dan lugar a enfermidades.

Tras décadas de traballo, estas moléculas sintéticas finalmente acabaron por mostrar todo o seu potencial.

Resultan particularmente eficaces contra trastornos neurolóxicos minoritarios de orixe xenética, entre eles a atrofia muscular espinal ou a esclerose lateral amiotrófica..

No laboratorio de Cold Spring Harbor, o bioquímico e xenético molecular Adrian Krainer andaba enfrascado na mesma loita. Levaba investigando os fundamentos xenéticos de AME atrofia muscular espiñal dende o ano 2000 e sabía que o problema reside na ausencia ou a mutación dun xene esencial: o SMN1.

Adrian Krainer tamén sabía que contamos cun análogo inactivo de leste, o xene SMN2, que talvez sería reactivable. Alá por 2004, uniu as súas forzas ás de Frank Bennett, de Ionis Pharmaceuticals, en busca dun fármaco que modificase o SMN2, de modo que a síntese da proteína SMN renovásese con normalidade e frease a progresión de AME.

Con ese obxectivo en mente, fixaron a súa atención nos chamados oligonucleótidos antisentido (OAS).

CONTIDOS RELACIONADOS

Concibidos hai máis de 40 anos como cadeas curtas de ADN ou ARN químicamente modificado (oligo en grego significa «pouco», e os nucleótidos son as unidades estruturais que forman o ADN e o ARN), os OAS deseñáronse para encostarse ás hebras de ARN sintetizadas polo xene defectuoso e alterar a súa expresión.

O ensaio clínico do nusinersen tivo tal éxito que concluíu un ano antes do previsto. A Axencia Federal de Fármacos e Alimentos de Estados Unidos (FDA) autorizou a súa venda co nome comercial de Spinraza® en decembro de 2016. Neste momento, máis de 8400 pacientes están a tomalo en 40 países. A 25 recentemente nados portadores da mutación máis grave de AME administróuselles ao nacer e cumpriron os 4 anos cun desenvolvemento normal.