Sanidade lembra o decálogo de recomendacións para previr os danos derivados das altas temperaturas

Ministerio de Sanidade, Servizos Sociais e Igualdade
O Ministerio de Sanidade, Servizos Sociais e Igualdade activou o Plan Nacional de Accións Preventivas contra os Efectos do Exceso de Temperaturas “Goza este verán con saúde” e lembra o decálogo de recomendacións a seguir durante o período estival. Trátase dunha iniciativa enmarcada no Plan Verán do Goberno.

Como en anos anteriores, o Plan para previr os efectos das altas temperaturas permanece activado desde o 1 de xuño ata o próximo 15 de setembro. Ademais existe un seguimento no quince días previos e o mes posterior a este período para o caso de que fose necesaria unha activación do Plan Nacional debido a unhas temperaturas anormalmente elevadas que requiran unha activación previa ou unha re-activación do Plan.

O obxectivo do Plan nacional é previr e mitigar os efectos negativos que a calor excesiva pode ter sobre a saúde dos cidadáns, especialmente nos grupos de risco ou máis vulnerables, tales como anciáns, nenos e enfermos crónicos, así como nas persoas que traballan ou realizan esforzos ao aire libre.

Decálogo de recomendacións xerais
Para minimizar os danos que estas persoas poden sufrir, desde o Ministerio de Sanidade, Servizos Sociais e Igualdade insístese nun decálogo de recomendacións xerais:

Beba auga ou líquidos con frecuencia, aínda que non senta sede e con independencia da actividade física que realice.
Non abuse das bebidas con cafeína, alcol ou grandes cantidades de azucre, xa que poden facer perder máis líquido corporal.
Aínda que calquera persoa pode sufrir un problema relacionado coa calor, preste especial atención a bebés e nenos pequenos, maiores e persoas con enfermidades que poidan agravarse coa calor e a deshidratación, como as patoloxías cardíacas.
Permaneza o maior tempo posible en lugares frescos, á sombra ou climatizados, e refrésquese cada vez que o necesite.
Procure reducir a actividade física e evitar practicar deportes ao aire libre nas horas máis calorosas (de 12.00 a 17.00).
Use roupa lixeira, folgada e que deixe transpirar.
Nunca deixe a ningunha persoa nun vehículo estacionado e pechado (especialmente a nenos, anciáns ou enfermos crónicos).
Consulte ao seu médico ante síntomas que se prolonguen máis dunha hora e que poidan estar relacionados coas altas temperaturas.
Manteña os seus medicamentos nun lugar fresco; a calor pode alterar a súa composición e os seus efectos.
Faga comidas lixeiras que axuden a repor os sales perdidos pola suor (ensaladas, froitas, verduras, zumes, etc.).
Predicións meteorolóxicas
Unha das actuacións prioritarias do Plan é a de alertar ás autoridades sanitarias e aos cidadáns coa suficiente antelación de posibles situacións de risco. Para iso, o Ministerio de Sanidade, Servizos Sociais e Igualdade facilitará diariamente ás Comunidades Autónomas as predicións de temperaturas (máximas e mínimas) elaboradas pola Axencia Estatal de Meteoroloxía (AEMET). Esta información tamén estará dispoñible para os cidadáns na páxina web do Ministerio.

O Plan ten en conta as seguintes variables meteorolóxicas: as temperaturas máximas e mínimas previstas a cinco días, as temperaturas máximas e mínimas rexistradas o día anterior ao da data da predición e as temperaturas limiares máximas e mínimas, establecidas en base a estudos epidemiolóxicos que permitiron relacionar o exceso de temperatura e a mortalidade. Ademais, considérase a persistencia no tempo do exceso de temperatura como factor de risco para a saúde. A asignación dos niveis realízase utilizando os seguintes criterios:

O nivel 0 (verde), de ausencia de risco, dáse cando se prevé que en ningún día do seguintes cinco días consecutivos, sexan superadas as temperaturas limiares.
O nivel 1 (amarelo), de baixo risco, espérase que 1 ou 2 días do seguintes cinco días consecutivos, sexan superadas as temperaturas limiares.
O nivel 2 (laranxa), de risco medio, espérase que 3 ou 4 días do seguintes cinco días consecutivos, sexan superadas as temperaturas limiares.
O nivel 3 (vermello), de alto risco, actívase cando se espera que se superen as temperaturas limiares en cada un do cinco días seguintes.
Esta información actualízase diariamente na páxina web do Ministerio de Sanidade, Servizos Sociais e Igualdade (www.msssi.es). Os cidadáns, ademais, poderán subscribirse ata o 15 de setembro a un servizo para recibir no correo electrónico e no teléfono móbil a predición das temperaturas e o nivel de risco da provincia solicitada. O acceso a estas subscricións realízase tamén a través da web do Ministerio.

Tempada estival 2017
En canto ao balance da tempada estival de 2017, activouse o nivel 3 (vermello ou de alto risco) do Plan Nacional de Actuacións Preventivas dos efectos dos excesos de temperaturas sobre a saúde en 26 ocasións, sendo Granada a provincia con maior número de activacións de nivel 3 (7). O día 18 de xuño houbo un total de 4 provincias en nivel vermello simultaneamente.

O nivel 2 (laranxa ou risco medio) activouse en 151 ocasións durante o período de activación do Plan, sendo as provincias con maior número de niveis laranxa Granada (26) e Xaén (17). O día 14 de xuño houbo un total de 12 provincias en nivel laranxa simultaneamente.

O nivel 1 (amarelo ou de baixo risco) activouse en 630 ocasións, distribuídas entre 40 capitais de provincia, sendo Zaragoza (41) a que maior número contabilizou. O 4 de agosto foi o día en que maior número de alertas amarelas producíronse (20 capitais de provincia simultaneamente).

Durante a tempada 2017 houbo un total de 77 días con alerta dalgún tipo, sendo as provincias con maior número de alertas de calquera tipo Granada con 62, seguida de Xaén con 55 e Zaragoza con 50. A semana con máis alertas foi a comprendida entre o 12 ao 18 de xuño, cun total de 102 activacións de nivel 1 (amarelo), 52 de nivel 2 (laranxa) e 7 de nivel 3 (vermello).

En 2017 por vez primeira, do 15 ao 30 de maio rexistráronse dous días de nivel 1 (cor amarela) en Pontevedra. Do 15 de setembro ao 15 de outubro rexistráronse oito activacións de nivel 1 (cor amarela), catro en Las Palmas de Gran Canaria, dous na Coruña, e dous en Pontevedra. En 12 provincias non se superou en ningún momento o nivel 0 de risco

A maioría dos falecementos da tempada pasado por golpe de calor relacionáronse con actividade laboral ou física durante as horas do día de maior intensidade de calor.