Sendeirismo, unha opción en auxe para un turismo inconformista

TURISMO NATUREZA. Un grupo de senderistas percorre o futuro carreiro PR que unirá as localidades de Milmarcos e Fuentelsaz (Guadalaxara) para fomentar o turismo e a revitalización rural en torno ao estratotipo -ou referencia estratográfica- desta última localidade, un do cinco que existen en España e un dos 50 de todo o mundo que os geólogos teñen en conta como patróns ou modelos para reconstruír a historia da Terra.

O tránsito entre o Jurásico Inferior e o Jurásico Medio, unha das etapas xeolóxicas máis descoñecidas, ten o seu maior expoñente mundial nun pequeno cerro de de Fuentelsaz, no corazón do Geoparque de Molina.

REDE NATURA 2000.  EFEVERDE
Sendeirismo, unha opción en auxe para un turismo inconformista

Ata catro millóns de españois practican sendeirismo, case o dez por cento da poboación, unha cifra que vai en aumento á vez que crece un tipo de turismo que xa non se conforma cos destinos tradicionais de sol e praia.

Con todo, segundo datos da Federación Española de Deportes de Montaña e Escalada (Fedme), España aínda está lonxe de igualar a tendencia doutros países europeos, como Alemaña, onde 40 millóns de persoas practican sendeirismo, Francia ou Inglaterra, onde o fan 15 millóns.
Segundo Fedme, máis da metade dos deportistas federados practica sendeirismo como actividade exclusiva ou preferente, por todo o territorio español e en calquera época do ano, co consecuente impacto económico, sobre todo, no medio rural.

Unha actividade que permite ademais, engade a asociación, rehabilitar a rede de camiños tradicionais -calzadas romanas, cañadas, itinerarios mineiros, relixiosos ou vías de comunicación entre pobos- que conforman un patrimonio testemuña da historia e a cultura.
E o tránsito polos espazos naturais protexidos ou de especial valor ambiental xera unha relación “empática” entre ser humano e natureza, que converte ao visitante nun potencial defensor dos valores naturais.
Estes espazos están moitas veces “ás portas das grandes capitais” e pódese acceder a eles “cunha facilidade abraiante”, aínda que moita xente non sabe que existen nin que albergan especies emblemáticas e/ou ameazadas, lembrou Álvaro Díaz, da área de Educación Ambiental de SÉ/BirdLife.

Trátase de lugares aos que calquera cidadán pode achegarse, “tanto se busca o compoñente deportivo coma se o que quere é gozar, descansar ou desconectar”, explicou, pois estes espazos achegan “beneficios constatados” para a saúde, e moitos deles dispoñen ademais de rutas e carreiros habilitados para persoas con discapacidade.
A Federación de Montaña encárgase de identificar e marcar os carreiros con obxecto de que sexan homologados, mediante unha sinalización completa que permita ao senderista o autoguiado sen perda.

O trazado debe estar exento de riscos alleos aos fenómenos naturais e debe conter información achega do inicio e final do percorrido e das súas características físicas, como a distancia, o desnivel e o nivel de dificultade, entre outras.
Álvaro Díaz recoñeceu que os camiños habilitados, sinalizados e coa información adecuada “axudan moito” e evitan molestias, “moitas veces non intencionadas”, a determinadas especies vulnerables á presenza humana.
Na súa opinión, en España “estamos aínda frouxos” con respecto a outros países da nosa contorna con maior tradición senderista, que dispoñen dunha rede de reservas naturais con rutas ou carrís bici e onde o tan deostado concepto español de “dominguero” corresponde a un excursionista que tamén é “bicheiro”.

“A nivel interno o que nos falta é conciencia, que teñamos o mesmo interese polos espazos naturais que teñen en Estados Unidos ou no Reino Unido”, recoñeceu o técnico de SÉ/BirdLife.
Doutra banda, en España, que recibe gran cantidade de estranxeiros interesados en turismo de natureza, “temos boas infraestruturas en canto a aloxamentos”, pero aínda faltan empresas especializadas en actividades relacionadas cos espazos, matizou.
Neste sentido, Díaz fixo fincapé na necesidade de que todos os espazos protexidos conten cun adecuado plan de uso e xestión que evite que a afluencia de público sexa incompatible coa súa conservación; “a planificación é clave”, sinalou.

Con todo, “non se ama o que non se coñece” e todos os espazos han de ter polo menos algunha zona visitable, que evite que a xente viva de costas a eles; “se non temos soldados implicados na conservación non conseguiremos que esta sexa efectiva”, engadiu.
En virtude do Programa de Camiños Naturais do Ministerio de Agricultura, Alimentación e Medio Ambiente, España conta con preto de 10.000 quilómetros de rutas dedicadas a usos senderistas, ciclistas e ecuestres, asentadas sobre antigas infraestruturas de transporte e cuxo obxectivo é achegar á poboación ao medio natural e promover o desenvolvemento dos núcleos rurais.